Fokus
“Javne tajne” Zoran Naskovski
Exhibition, News
18.10.2023
Imamo čast da vas pozovemo na retrospektivnu izložbu umetnika Zorana Naskovskog pod nazivom “JAVNE TAJNE” u organizaciji Muzeja savremene umetnosti. Wiener Art kolekcija sa zadovoljstvom je pozajmila dva dela umetnika Zorana Naskovskog rad “Smrt u Dalasu” (video instalacija, 2000-2001) i rad „★“ ( video rad o Majklu Džordanu koja nosi naziv „★“, 1999. „★“ je naslov bez reči). Čineći da radovi budu vidljivi što brojnijoj i raznovrsnijoj publici na ovaj način Wiener Art kolekcija daje svoj doprinos boljem razumevanju stvaralačkog opusa naših umetnika. Otvaranje izložbe u Beogradu je u četvrtak 19.10. u 19 časova, u Muzeju savremene umetnosti.
Retrospektivna izložba JAVNE TAJNE predstavlja višedecenijski umetnički opus Zorana Naskovskog. Naskovski je jedan od najznačajnijih predstavnika nezavisne umetničke scene devedesetih godina prošlog veka i jedan od najistaknutijih umetnika iz Srbije, aktivan više od tri decenije u kontinuitetu u polju savremene umetnosti. Nakon niza uticajnih radova kao što su Smrt u Dalasu, L’Origine du monde, War Frames i drugih, koji su privukli internacionalnu pažnju, kao i stručnih analiza njegovog rada, ova izložba je prvi retrospektivni prikaz umetničkih radova i angažmana Naskovskog u kontekstu aktuelnih društvenih tema, institucionalne kritike i aktivizma, specifičnih umetničkih istraživanja i metodologija , kao i inovacija u oblastima videa, instalacije, performansa i medijskih umetničkih praksi. Radovima zasnovanim na medijskoj transformativnosti, Naskovski preispituje kontroverzne društvene procese koji impliciraju političko i ekonomsko nasilje, medijsku manipulaciju slika i informacija, kao i poništavanje kritičkog potencijala i etičkih funkcija javnih institucija.
Polazeći od značaja radikalne apstrakcije u kulturi otpora (Beli oblak), od početka devedesetih godina umetničku praksu Zorana Naskovskog obeležava angažovan odnos prema aktuelnim društvenim pitanjima, kao i prema samom mediju i jeziku umetnosti. Tada nastaju kompleksne ambijentalne i audio- video instalacije Glas ruke, No Knocking, kao i prvi delegirani perfomans na umetničkoj sceni Srbije, Apolo 9, u kom je učestvovala narodna pevačica Mašinka Lukić. Internet projekat War Frames, koji televizijski program za vreme NATO bombardovanja koristi kao redimejd i izmešta ga u polje Interneta, predstavljen je na centralnoj izložbi 52. Bijenala u Veneciji. Seminalni rad, video instalacija Smrt u Dalasu, izlagan na brojnim međunarodnim izložbama, primer je radikalne montaže koju karakterišu kompleksni i diskodirani odnosi jezičkih i audiovizuelnih elemenata, kao i snažna jukstapozicija slike i zvuka. Višegodišnji projekat Mandala i krst predstavlja otvorenu platformu za preispitivanje politika slika u prostoru između vidljivog i nevidljivog putem analize novouspostavljenih odnosa i relacija u svetu kroz prizmu stvaranja novih linija razgraničenja između evropskog i neevropskog poretka i konteksta. Instalacija Crisis / Ornet Kolmen u Beogradu, nagrađena Politikinom nagradom, tretira pitanje rasizma i nove krize konzervativizma i zasnovana je na istraživačkom radu s dokumentima, artefaktima, projekcijama, video zapisima i sirovom materijalu. Medijsku ontologiju njegove umetničke prakse istorijski povezujemo s eksperimentalnošću avangarde i konceptualne umetnosti u medijskom rasponu od slikarstva, videa, filma, instalacije, performansa, fotografije, zvuka do digitalnih umetničkih praksi i veštačke inteligencije (projekat Pitanje).
Zoran Naskovski (1960) konceptualni i medijski umetnik. Diplomirao na Fakultetu likovnih umetnosti / Univerzitetu umetnosti u Beogradu 1986. godine. Magistrirao na Fakultetu likovnih umetnosti / Univerzitetu umetnosti u Beogradu 1999. godine. Radi u širokom rasponu medija koji uključuju slikarstvo, video, film, instalaciju, performans, fotografiju, internet projekte. Njegovi radovi izlagani su kako na srpskoj umetničkoj sceni tako i u okviru ključnih izložbi i umetničkih događanja devedesetih godina, među kojima su: izložba Ubistvo Centra za savremenu umetnost, Beograd 1997. godine, izložba Focus Belgrad 1998. (ifa Galerija, Berlin), izložba After the Wall. Art and Culture in Post-Communist Europe u Muzeju moderne umetnosti u Stokholmu 1999/2000. godine, zatim u Ludvig Muzeju savremene umetnosti, Budimpešta, 2000. godine i u Muzeju savremene umetnosti – Hamburger Bahnhof u Berlinu 2000/2001. godine. Svoje radove izlagao je na brojnim međunarodnim izložbama u muzejima i institucijama kao sto su: Whitney Museum u Njujorku, Andy Warhol Museum u Pitsburgu, Wexner Center u Ohaju, Berkeley Art Museum/Pacific Film Archive u Berkliju, Williams College Museum of Art u Vilijamstonu, Katzen Arts Center u Vašingtonu, Tate Britain u Londonu, Centre Georges Pompidou u Parizu, Hamburger Bahnhof u Berlinu, Fridericianum Kassel u Kaselu, n.b.k. Neuer Berliner Kunstverein u Berlinu, MACRO Museum u Rimu, Moderna Mu- seet u Stokholmu, Kunsthalle Wien u Beču, Neue Galerie Graz u Grazu, Ludwig Museum u Budimpešti, National Gallery u Tirani itd. Učestvovao je na medijskim festivalima: Transmediale u Berlinu, Holandski festival elektronske umetnosti – V2 u Roterdamu, Impakt Festival u Utrehtu, WRO Bijenale medijske umetnosti u Vroclavu, Dalas Video Festival u Dalasu, Instants Video Festival u Marseju itd. Bio je učesnik centralne izložbe 52. Bijenala u Veneciji “Think with the Senses – Feel with the Mind. Art in the Present Tense” 2007. godine u selekciji kustosa Roberta Stora. Dobitnik je više značajnih nagrada, među kojima su nagrade: Memorijala Nadežda Petrović u Čačku (1996), godišnje izložbe Centra za savremenu umetnost Beograd (1997), 44. Oktobarskog salona (2003), 47. Oktobarskog salona (2006), kao i Politikine nagrade za najbolju izložbu u 2020. godini.
Izložba “Javne tajne” biće otvorena u Beogradu do 26. februara 2024. godine.
